Toen het Campagnolo lukte om de standaard van tien-speed naar elf-speed te brengen, waren velen al verbaasd dat de ruimte tussen de kransen en de breedte van de ketting nog smaller uitgevoerd kon worden. Nu is opnieuw de vraag of het maximaal haalbare is bereikt. Om dertien kransjes op het achterwiel werkend te krijgen, hebben constructeurs van de Italiaanse onderdelenfabrikant elk component uit de aandrijving opnieuw moeten ontwerpen. Met de in 2020 geïntroduceerde Ekar-groepset bewijst het bedrijf uit Vicenza dat deze mechanische lichtgewicht 1x13-aandrijving prima functioneert.
Voor het monteren en afstellen van de dertien-speed Ekar en Ekar GT-groep volg je nagenoeg dezelfde procedures als die gelden voor een mechanische Campagnolo-groep in de tien-, elf- of twaalf-speed versie. De montage van de uiterst smalle dertien-speedketting en de bijbehorende cassette vraagt wel om wat extra aandacht. Tweewieler mocht bij Campagnolo-verdeler Bicimondo in de werkplaats kijken om te zien hoe de montage in haar werk gaat.
Nieuwe kettingpons
Om binnen alle veilige toleranties te werken, moet de dertien-speedketting van Campagnolo met de UT-CN400 kettingpons gemonteerd worden. De fabrikant heeft de UT-CN400 kettingpons speciaal gemaakt voor de 4,9 millimeter brede dertien-speedketting die bij de Ekar en Ekar GT-groep hoort en de 5,15 mm brede twaalf-speedketting van de Record en Chorus 2x12-groepen. Dat het hier om precisie gaat, voel je wanneer je gaat werken met deze kettingpons. De smalle ketting past echt precies in de zitting van de pons. Doordat de ketting niet in de pons kan kantelen en doordat je geen speling hebt tussen de ketting en de zitting van de pons, voelt dit direct veilig aan.
Wanneer je in het verleden al gewerkt hebt met de UT-CN300 kettingpons voor Campagnolo elf-speed, dan herken je meteen twee functies die ook op de UT-CN400 zitten. De hevel met aanslag voor het klinken van de sluitpen en de borging om te voorkomen dat de ketting tijdens het ponsen van zijn plaats komt, zijn ook hier aanwezig. De precisie van deze methode zien we ook terug wanneer je met de UT-CN400 kettingpons voor Campagnolo twaalf- en dertien-speed gaat werken.
Na het plaatsen van de ketting in de pons zet je de borging in positie, waardoor de ketting wordt gefixeerd in de pons. De ketting blijft zo tijdens het ponsen altijd exact uitgelijnd met de perspen van de kettingpons. Tijdens het inkorten van de ketting staat de hevel met aanslag in de open stand. De gesloten stand gebruik je wanneer je een twaalf-speed of dertien-speed gaat sluiten met de daarvoor ontwikkelde sluitpen. Campagnolo levert inmiddels vier verschillende sluitpennen. Tien-, elf-, twaalf- en dertien-speed hebben elk een eigen lengte sluitpen. Na het monteren van de sluitpen breek je met de speciale opening in de pons het geleide deel van de sluitpen af. Als laatste klink je de sluitpen om een uiterst sterke verbinding te realiseren.
Op maat maken van de ketting
Sinds we met wide-ratio verzetten rijden, is het bepalen van de juiste kettinglengte cruciaal. Om het schakelen en de kettingspanning optimaal te laten verlopen, geeft Campagnolo duidelijke aanwijzingen voor het bepalen van de kettinglengte. Voor de twaalf-speed en dertien-speed moet je daarbij met twee rekenmethodes werken. Nu we voor het sluiten van een twaalf-speed of dertien-speedketting ook de optie hebben om een sluitschakel te gebruiken, is het tellen van de benodigde kettingschakels anders dan wanneer we de ketting sluiten met een sluitpen. Gelukkig heeft Campagnolo dit voor de dealers allemaal keurig gedocumenteerd.
N3W freewheelbody
Wat niet direct opvalt, is de unieke freewheelbody die Campagnolo nu heeft. Om een wide-ratio cassette te kunnen monteren die begint met een krans van negen of tien tanden, is het niet meer mogelijk om een freewheelbody te gebruiken die ontworpen is voor een elf-tands als kleinste krans. De freewheelbody moet korter worden om zo ruimte te bieden aan de kleinere eindkransen en de steekas.
Campagnolo heeft hier een hele slimme oplossing voor bedacht, want de N3W-body is niet alleen geschikt voor de dertien-speed Ekar-cassettes, maar ook voor elf- en twaalf-speed Campagnolo-cassettes. Standaard monteer je op de 'korte' N3W freewheelbody direct de dertien-speed Ekar-cassettes, maar door de N3W-adapterkit te monteren, maak je het achterwiel ook geschikt voor de andere Campagnolo-cassettes. Ook is het mogelijk om een groot aantal van de oudere Campagnolo-wielsets geschikt te maken voor een N3W freewheelbody. Campagnolo levert hiervoor een aantal ombouwkits.
